Ung thư gan

1.  Tổng quan

Ung thư gan là loại ung thư bắt nguồn từ tế bào gan. Gan là 1 bộ phận có kích cỡ bằng quả bóng đá, nằm phía trên bên phải phần bụng dưới, ngay phía dưới cơ hoành và phía trên dạ dày.
Có nhiều loại ung thư xuất phát từ gan; một trong những loại phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào gan, bắt nguồn từ loại tế bào chính trong gan (hepatocyte). Các loại khác, như ung thư đường mật và u nguyên bào gan, thường hiếm hơn.

Ảnh minh họa: Tổng quan về ung thư gan?

Ung thư di căn vào gan phổ biến hơn nhiều so với ung thư từ gan lan đi nơi khác. Ung thư từ những bộ phận khác của cơ thể như đại tràng, phổi hay vú khi di căn vào gan được gọi là ung thư di căn thay vì ung thư gan. Loại ung thư này được đặt tên theo nơi xảy ra ung thư – ví dụ như “Ung thư đại tràng di căn” để chỉ loại ung thư bắt nguồn từ đại tràng rồi di căn tới gan.

2. Triệu chứng 
Đa số bệnh nhân không có triệu chứng gì trong những giai đoạn đầu. Nếu xuất hiện, bệnh nhân có thể có những triệu chứng sau:
•   Sút cân (dù không có chủ ý)
•   Chán ăn
•   Đau phần bụng trên
•   Buồn nôn, hay nôn mửa
•   Ốm yếu, mệt mỏi
•   Chướng bụng
•   Vàng da, củng mạc mắt vàng
•   Phân trắng, bạc màu

3. Khi nào cần tới bác sĩ
Hẹn gặp bác sĩ khi có những dấu hiệu và triệu chứng đáng lo ngại.

4.    Nguyên nhân
Ung thư gan xảy ra khi có sự đột biến ADN của tế bào gan. ADN của tế bào có chứa các thông tin điều khiển mọi phản ứng hóa học trong cơ thể. Cấu trúc ADN bị thay đổi tạo ra những thay đổi các phản ứng hóa học này. Một trong những hậu quả là khiến một tế bào nào đó phát triển không ngừng và dần dần tạo nên khối u – một tập hợp các tế bào ung thư.

Ảnh minh họa: Ung thư gan có di truyền không?

Đôi khi nguyên nhân của ung thư gan rất rõ ràng, ví dụ như hậu quả của viêm gan mạn tính. Nhưng đôi khi những người không có tiền sử bệnh về gan cũng bị ung thư gan nhưng không tìm được nguyên nhân.

5. Các yếu tố nguy cơ
Các yếu tố làm tăng khả năng mắc ung thư gan:
•   Có tiền sử viêm gan B hoặc viêm gan C mạn: Nhiễm viêm gan B và viêm gan C mạn tính làm tăng khả năng mắc ung thư gan;
•   Xơ gan: Tình trạng xơ hoá tiến triển và không thể đảo ngược tạo ra các mô sẹo trong nhu mô gan , làm tăng khả năng mắc ung thư gan;
•   Bệnh di truyền về gan: Các bệnh di truyền làm tăng khả năng mắc ung thư gan là tan máu bẩm sinh, bệnh Wilson;
•   Tiểu đường: Những người gặp bất ổn về lượng đường trong máu có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn người bình thường;
•   Gan nhiễm mỡ: Sự tích tụ mỡ trong gan tăng khả năng mắc bệnh ung thư gan;
•   Phơi nhiễm với các loại độc tố: Các độc tố trong thực phẩm không được bảo quản tốt như lúa mì hoặc các loại hạt có thể bị hư hỏng tạo thành aflatoxins, cuối cùng dẫn đến chế biến các loại thực phẩm nhiễm độc;
•   Sử dụng quá mức đồ uống có cồn: Sử dụng đồ uống có cồn trên mức giới hạn hàng ngày trong nhiều năm có thể dẫn đến tổn thương không thể phục hồi cho gan và tăng khả năng mắc ung thư gan.

Ảnh - Kỹ thuật đo độ xơ hóa gan ARFI được dùng phổ biến trong đánh giá chức năng gan

6. Cách phòng tránh

•   Giảm khả năng mắc xơ gan: Xơ gan là tình trạng xơ hoá của nhu mô gan, làm tăng khả năng mắc ung thư gan. Có thể giảm khả năng mắc xơ gan bằng cách:
   + Giảm tiêu thụ đồ uống có cồn: Với phụ nữ là không quá một cốc, với nam giới là không quá hai cốc một ngày;
   + Giữ cân nặng ở mức vừa phải: Nếu cân nặng đang ở mức tốt thì nên duy trì bằng cách ăn các loại thực phẩm lành mạnh và tập thể dục hàng ngày. Nếu cần giảm cân thì hãy giảm lượng calo và tăng thời gian tập luyện mỗi ngày. Giảm cân từ từ – khoảng 0.5 đến 1kg mỗi tuần.
•   Tiêm vắc xin phòng viêm gan B: Có thể giảm khả năng mắc viêm gan B bằng cách tiêm phòng. Vắc xin có thể được tiêm cho gần như tất cả mọi đối tượng, kể cả người già, trẻ em và những người có hệ miễn dịch yếu.
•   Ngăn ngừa viêm gan C: Viêm gan C không có vắc xin phòng bệnh, nhưng có thể giảm khả năng lây nhiễm:
   + Đảm bảo chắc chắn rằng bạn tình của mình không bị nhiễm viêm gan B và viêm gan C hay bất kì bệnh lây truyền qua đường tình dục . Nếu không chắc chắn về tình trạng sức khoẻ của bạn tình, bạn nên sử dụng bao cao su mỗi lần quan hệ.
   + Không sử dụng ma túy, nếu có hãy dùng kim tiêm tiệt trùng và không dùng chung kim tiêm. Dùng chung kim tiêm sử dụng ma tuý là nguyên nhân lây nhiễm viêm gan C phổ biến. 
   + Tìm những cơ sở uy tín, sạch để xỏ khuyên hoặc xăm hình: Kim không được tiệt trùng kỹ có khả năng lan truyền virus viêm gan cho người dùng. Trước khi xỏ khuyên hoặc xăm, nên chắc chắn rằng cơ sở đó có đầy đủ phương tiện và thực hiện khử trùng an toàn.

Ảnh minh họa: Tầm soát và khám gan tại  phòng khám đa khoa Hoàng Long

7. Nghiên cứu những phương pháp điều trị viêm gan
Hiện nay đã có các phương pháp điều trị viêm gan B và viêm gan C. Nghiên cứu cho thấy chữa bệnh sớm có thể giảm khả năng mắc ung thư gan. Đồng thời, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về sàng lọc ung thư gan.

8. Chẩn đoán ung thư gan

Các xét nghiệm và các phương pháp cận lâm sàng cần thiết để đánh giá ung thư gan bao gồm:
•   Xét nghiệm máu: Xác định bất thường chức năng gan.
•   Chẩn đoán hình ảnh: Bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, CT hay MRI.
•   Sinh thiết nhu mô gan: Đôi khi cần phải lấy một mẫu mô của gan để cho chẩn đoán xác định về ung thư gan.
•   Khi sinh thiết, bác sĩ sẽ xuyên một cây kim qua da tới gan để lấy mẫu mô. Trong phòng thí nghiệm, bác sĩ sẽ soi qua kính hiển vi để phát hiện tế bào ung thư. Sinh thiết nhu mô gan có thể có nguy cơ chảy máu, bầm tím nơi sinh thiết hoặc gây viêm.

Ảnh minh họa: Tầm soát ung thư gan ngay để bảo vệ sức khỏe của mình

9. Để đặt lịch khám tại Phòng khám Đa khoa Hoàng Long, Quý khách vui lòng liên hệ:

 Địa chỉ:

CS1: Tầng 10 Tòa tháp VCCI, số 9 Đào Duy Anh, Đống Đa, Hà Nội - SĐT: 024 628 11 331

CS2: Tầng 18 Toà nhà CONINCO, số 4 Tôn Thất Tùng, Đống Đa, Hà Nội - SĐT: 024 320 22 331

- Hotline: 19008904

- Zalo: 0986954448

- Fanpage: www.facebook.com/phongkhamdakhoahoanglong